آشنایی با ملانوما خطرناک ترین سرطان پوست

مجموعه: سلامت پوست

ملانوما چیست

سرطان ملانوما چه نشانه‌هایی دارد و چگونه می‌توان از آن جلوگیری کرد؟

ملانوما چیست؟

ملانوما ( به انگلیسی : Melanoma ) تومور پوستی با منشا سلول های ملانین دار است. این سرطان بدخیم با رشد غیرقابل کنترل ملانوسیت ها ( رنگدانه های پوستی ) ایجاد می شود. 

 ملانوما وخیم ترین نوع سرطان پوست است که می تواند در هر قسمت پوست یا در نزدیکی خال های پوستی ایجاد شود. با این وجود نسبت به سایر سرطان های پوستی کمتر دیده می شود. سرطان ملانوما با سلول های رنگدانه ای تشکیل می شود بنابراین معمولا به رنگ قهوه ای یا مشکی دیده می شود ولی ممکن است رنگ قرمز یا سفید هم  داشته باشد.

ملانوم میتواند به سرعت در بدن پخش شده و تمام اعضای بدن را درگیر کند. 

برای تشخیص به موقع این سرطان و پیشگیری از بدخیم شدن آن باید تمام خال ها و نقاط تیره رنگ بدن همیشه توسط خود فرد مورد بررسی قرار بگیرد. 

تفاوت ملانوما و خال های سرطانی با خال های غیرسرطانی

خال های غیر سرطانی چه ویژگی هایی دارند؟

خال ها در اغلب موارد بی خطر هستند و روند تکاملی خود را طی می کنند. 

روند تکاملی خال می تواند شامل برجسته شدن یا کمرنگ شدن خال به مرور زمان باشد. 

سطح خال معمولا صاف است.

خال ها معمولا سطح گرد یا بیضی دارند و از پاک کن های ته مداد بزرگتر نمی شوند. 

اغب خال ها در جوانی و اوایل بزرگسالی بوجود می آیند. 

یک دسته از خال ها هستند که به نام خال های آتیپیک شناخته میشوند که سرطانی نیستند ولی قابلیت سرطانی شدن را دارند. 

خال های آتیپیک یاغیر معمول بزرگتر از خال های معمولی هستند و شکلی نامنظم دارند، حاشیه های شکاف دار یا محو شونده دارند و ممکن است صاف یا برجسته باشند. رنگ این خالها معمولا چند رنگی و دارای رنگ های صورتی ، قرمز ، برنز و قهوه ای است.

علایم ملانوما یا سرطانی شدن خال

ملانوما در هر قسمت از پوست میتواند بوجود بیاید ولی اغلب در قسمتهایی از پوست که بیشتر در معرض آفتاب قرار گرفته است بوجود می آید مثل پشت ، پا ، بازو و صورت. 

 از سویی دیگر ممکن است در بخش هایی از بدن که در معرض آفتاب قرار ندارند هم دیده شود از جمله ملانوما کف پا ، کف دست و ملانوما ناخن. این ملانوما بیشتر در افرادی که پوستشان تیره است دیده می شود. 

در صورتی که خال روی بدن شما دچار تغییراتی شود که در ادامه بیان می کنیم می تواند علامت سرطان پوست باشد . علایم سرطانی شدن خال به اختصار به صورت ABCDE  شناخته می شود که هر کدام توضیح مخضوص به خود را دارد. 

انواع خال های سرطانی

عدم تقارن ( به انگلیسی : Asymmetry ) : خال های طبیعی متقارن هستد بنابراین اگر خالی رو بدنتان مشاهده کردید که متقارن نیست و دو نیمه از نظر شکل ، رنگ یا ضخامت متفاوت است حتما باید توسط پزشک بررسی شود.

حاشیه نامنظم ( به انگلیسی : irregular Border ) : حاشیه خال ها معمولا منظم و گرد است ولی اگر حاشیه خال ناهموار ف ناصاف ، نامشخص و یا محو و نامنظم باشد ونتوان حاشیه مشخصی برایش تعیین کرد نیاز به معاینه پزشکی دارد. 

رنگ ( به انگلیسی : Color ) : خال ها به طور معمول تک رنگ هستند و با گذر زمان ممکن است رنگشان روشن تر شود ولی اگر خالی تیره تر شد یا قسمت های تیره روشن رویش دیده شد یا رنگ های آبی و قرمز رویش دیده شد نیاز به معاینه پزشک دارد. 

قطر ( به انگلیسی : Diameter ) : قطر خال ها به طور معمولا کمتر از 6 میلیمتر است، خال های بزرگتر مشکوک محسوب می شند. 

تغییر و تحول ( به انگلیسی : Evolving ) : اگر خالی که قبلا روی پوستتان داشتید در حال تغییر و تحول باشد یعنی شروع به بزرگتر شدن کند ، تغییر رنگ بدهد ، خارش یا خونریزی داشته باشد، بخشی از خال بالاتر از سطح پوست آمده باشد،  باید بلافاصله توسط پزشک معاینه شود. 

ملانوما پنهان

ملانوما پنهان بیشتر در افرادی دیده میشود که پوستی تیره دارند. از آنجا که این ملانوما در مناطقی ایجاد می شود که در معرض نورد آفتاب نبوده است و افراد تصور می کنند امکان سرطانی شدن پوست این مناطق وجود ندارد به نام ملانوما پنهان شناخته می شود. ملانوما پنهان در این مناطق پوستی دیده می شود :

ملانوما ناخن : ملانوما ناخن معمولا زیر ناخن انگشت ایجاد می شود .

ملانوما کف پا و کف دست : این مشکل بیشتر در نژاد آسیایی و سیاه پوستان که پوستشان تیره تر است دیده میشود . 

ملانوما دهان و دستگاه گوارش : ملانوما ممکن است غشای مخاطی دهان ، بینی ، مری ، مقعد و مجاری ادراری را درگیر کند. 

ملانوما دستگاه تناسلی : احتمال این که ملانوما غشای مخاطی واژن را درگیر کند وجود دارد.

ملانوما چشم : ملانوم چشمی اغلب در لایه سفید زیر چسم یا اسکلرا ایجاد می شود و ممکن است باعث تضعیف بینایی شود. 

تشخیص زودرس ملانوما

تشخیص زودرس سرطان ملانوما

به طور منظم پوستتانرا معاینه کنید به خصوص بعد از دوش گرفتن و زمانی که بدنتان مرطوب است جلوی آینه خال هایتان را چک کنید. 

رایج ترین نقطه ایجاد سرطان پوست در مردان پشت بدن و در زنان پایین ساق پا است. بنابراین به تغییرات این نقاط حساسیت بیشتری نشان دهید. 

نواحی پنهان پوست مثل لای انگشتان ، کشاله ران ، کف پا و پشت زانو را هم با دقت بررسی کنید. 

پوست سر و گردن را برای یافتن خال جدید یا تغییر خال ها بررسی کنید.

اگر خال جدیدی روی پوستتان مشاهده میکنید بیشتر حواستان به خال باشد.

در دوران نوجوانی ، بارداری و یائسگی باید توجه بیشتری به خال هایتان داشته باشید.

علت ملانوما

ملانوما معمولا در اثر قرار گرفتن بیش از حد در برابر اشعه ماورا بنفش خورشید و دستگاه سولاریوم ایجاد می شود.

خطر ابتلا به ملانوم در افراد زیر 40 سال بویژه در خانم ها رو به افزایش است. 

راههای درمان ملانوما

درمان ملانوما

ملانوما در صورتی که در مراحل اولیه و قبل از این که در اندام های بدن منتشر شود قابل درمان بوده و میتوان با جراحی تومور سرطانی را از پوست جدا نمود. 

از آنجا که ملانوما روی سطح بدن قرار دارد بنابراین دسترسی به توده سرطانی و برداشتن کامل آن با جراحی ساده تر است. 

اگر ملانوم سطح زیادی از پوست را درگیر کرده باشد ممکن است نیاز به پیوند پوست و پرتودرمانی بعد از جراحی داشته باشد.

در صورتی که ملانوم به سایر اندام های بدن رسیده باشد پزشک میتواند با استفاده از شیمی درمانی ، ایمونو تراپی و درمان هدفمند برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده کند. 

عوامل خطر سرطان پوست

برخی از عوامل آسیب رسان به پوست و عوامل ژنتیکی هستند که میتوانند احتمال بروز سرطان پوست را افزایش دهند از جمله :

روشن بودن رنگ پوست 

پوستی که روشن است یعنی ملانین کمتری برای محافظت از پوست در مقابل نور خورشید دارد . اگر پوستی روشن و کک و مکی دارید احتمال ابتلا به ملانوم در شما نسبت به کسی که پوست تیره تری دارد بیشتر است.

آفتاب سوختگی

 تعدد آفتاب سوختگی و ایجاد تاول های پوستی در اثر قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور خورشید. یا قرار گرفتن زیاد در معرض تخت های برنزه کننده .

زندگی در خط استوا و ارتفاعات زیاد

در خط استوا و مناطق با ارتفاع زیاد شدت تابش اشعه خورشید به طور مستقیم بیشتر است. 

داشتن خال زیاد

داشتن بیشتر از 50 خال روی بدن یا خال های بزرگ و غیر معمول احتمال ابتلا به ملانوم را افزایش میدهد.

سابقه خانوادگی

 اگر قبلا یکی از بستگانتان به ملانوم مبتلا شده احتمال ابتلای شما افزایش پیدا می کند. 

ضعف سیستم ایمنی

سیستم ایمنی ضعیف خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش میدهد. اگر پیوند عضو داشته اید و در حال استفاده از داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی هستید احتمال خطر برای شما بیشتر است.

گردآوری : بخش آرایش و زیبایی بیتوته