آشنایی با کلیسای وارطان مقدس؛کلیسایی زیبا در حشمتیه تهران

مجموعه: مکانهای زيارتي ايران و جهان

قدمت تاریخی کلیسای وارطان مقدس به سال 1986 میلادی باز می گردد

کلیسای وارطان مقدس محله ارامنه تهران

کلیسای وارطان مقدس در تهران 

در دوره آقا محمد خان قاجار، تهران به عنوان پایتخت کشور ایران انتخاب شد. این شهر بزرگ از جاذبه های گردشگری و تفریحی متنوعی بهره مند است. تهران در طی ادوار مختلف درگیر کشمکش های تاریخی گسترده ای بوده است. مذاهب مختلفی اعم از آشوریان مسیحی و ارمنی ها در شهر تهران زندگی می کنند. 

در تهران حدود 300 کلیسا در منطقه های مختلف به ویژه شمال غربی به چشم می خورد. کلیسا نشان از دین مسیحیت دارد. مسیحیان یا ارامنه در داخل کلیسا به عبادت و اجرا مراسم باکشوه مشغول هستند. 

معروف ترین کلیساهای تهران شامل کلیسای مریم مقدس، وانک، کانتور، استپانوس مقدس، وارطان مقدس، چوپان، آشوری تومای رسول مشهور به پروتستان، قره کلیسا و گاراپت مقدس می شود. 

یکی از کلیساهای زیبای موجود در منطقه حشمتیه تهران، کلیسای وارطان مقدس می باشد. در منطقه حشمتیه تهران ارمنی های متعددی سکونت گزیده اند. تعداد ارمنی نشینان منطقه حشمتیه معروف به خواجه نظام در دهه 30 الی 50 شمسی حدود 10000 نفر برآورد شده است.

در خیابان ده متری ارامنه، کلیسای وارطان مقدس قرار دارد. این کلیسا از لحاظ موقعیت جغرافیایی در نزدیکی مرکز واکسیناسیون بهداشت خواجه نظام، باغ موزه قصر و فرماندهی نیروی انتظامی تهران بزرگ قرار دارد.

یکی از کلیساهای زیبای موجود در منطقه حشمتیه تهران، کلیسای وارطان مقدس می باشد

معماری کلیسای وارطان مقدس

قدمت تاریخی کلیسای وارطان مقدس به سال 1986 میلادی باز می گردد. ارمنی ها به سپهبدانی که در راه دین به درجه شهادت نازل می شوند، وارطان می گویند. لذا عنوان این کلیسا برگرفته از نام سپهبدان ارمنی است که در راه دفاع از ایران به قتل رسیده است. 

کلیسای وارطان مقدس از معماری ساده بهره مند است. این مکان تا سال 1335 شمسی، عبادتگاه مسیحیان حشمتیه نشین بوده است. به استناد از برخی روایان در اردبیهشت سال 1335 بنا به دلایل نامعلوم کلیسای وارطان مقدس به آتش کشیده شد.

جشن های مختلفی در داخل کلیسای وارطان مقدس شکل می گیرد که در آن ارامنه به پرستش خدا می پردازند. یکی از جشن های جذاب و دیدنی کلیسای وارطان، وارطانانتس نام دارد. این جشن در میانه های فصل زمستان برگزار می شود. 

محراب کلیسای وارطان مقدس رو به غرب تعبیه شده است. این در حالی است که محراب کلیساهای ارمنی رو به شرق هستند. 

کلیسای وارطان مقدس تا سال 1335 عبادتگاه مسیحیان حشمتیه نشین بوده است

مناسب ترین زمان برای بازدید از کلیسای وارطان مقدس

کلیسای وارطان مقدس در بخش شمالی تهران قرار دارد. آب و هوای این منطقه به موجب قرار گیری در ارتفاعات خنک است. 

به طور کلی اقلیم آب و هوایی تهران گرم و خشک است. وجود باغ، بوستان، تعداد محدود فعالیت های صنعتی و فضای سبز حاشیه ای در بزرگراه ها، سبب شده است تا آب و هوای منطقه شمالی نسبت به منطقه جنوبی حدود 2 الی 3 درجه سانتی گراد خنک تر باشد. 

بدین ترتیب از منظر آب و هوایی مناسب ترین زمان برای سفر به تهران و بازدید از کلیسای وارطان مقدس، فصل بهار و تابستان است. 

از آنجایی که در فصل زمستان جشن باشکوه وارطانانتس در این کلیسا برگزار می شود، توصیه می شود در این فصل برای بازدید از کلیسای وارطان مقدس عازم سفر به تهران شوید. 

کلیسای وارطان مقدس در بخش شمالی تهران قرار دارد

دو مورد از جاذبه های گردشگری در نزدیکی کلیسای وارطان مقدس

باغ موزه قصر 

قدمت تاریخی باغ موزه قصر به دوره پهلوی باز می گردد. این باغ در سال های نخست احداث، کاربری زندان داشته است و با عنوان زندان قصر شهرت یافته است. 

باغ موزه قصر نخستین زندان متمرکز در شهر تهران به شمار می رود که در منطقه حشمتیه، خیابان دکتر شریعتی قرار دارد. 

زندان قصر توسط یکی از روسای اداره قلعه بیگی با درجه نائب سرهنگی به نام یاور محمد درگاهی ساخته شده است. وی یکی از زندانی هایی است که در زندان قصر محبوس شده است. 

زندان قصر در سال 1308 به وسیله ی اعلی حضرت همایونی ملقب به رضا پهلوی باز گشایی شد. این زندان متشکل از 192 اتاق با گنجایش 800 نفر زندانی طراحی شده بود. 

از سری زندانی های مشهوری که در باغ موزه قصر حبس شده اند می توان به بزرگ علوی، صولت الدوله، محمد فرخی یزدی، علیمردان خان بختیاری و قوام السلطنه اشاره کرد. 

این بنا عمدتا به وسیله آجر ساخته شده است و هم اکنون تحت مالکیت شهرداری تهران با کاربری باغ موزه قرار دارد. 

لازم به ذکر است باغ موزه قصر در تاریخ 26 آبان 1375 به شماره ی 1766 در لیست آثار ملی ایران قرار گرفته است. 

عمارت کلاه فرنگی 

عمارت کلاه فرنگی، ساختمانی قدیمی است که در سال 1291 قمری به وسیله ناصرالدین شاه در دوره قاجار بنا شده است. در دوره قاجار کاخ کلاه فرنگی کاربری ییلاقی و تشریفاتی داشته است. 

در راستای ساخت عمارت کلاه فرنگی از معماری ایرانی بهره گرفته شده است. ساختمان کلاه فرنگی در چهار طبقه طراحی شده است. طبقه سوم، شاه نشین بوده است و به وسیله آینه کاری و مقرنس مزین گشته است. 

در بخش جنوب شرقی عمارت یک حوض دایره ای شکل وجود دارد که آب آن از طریق قنات تأمین می شده است. 

در اطراف حوض بزرگ حدود 30 خانه کوچک به صورت نیم دایره طراحی شده است. هر خانه به دو اتاق مجهز است و در هر خانه، یک زن شاه زندگی می کرده است. 

عمارت کلاه فرنگی در تاریخ 23 فروردین 1346 به شماره ی 648 به عنوان یک آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. 

مسیر دسترسی به کلیسای وارطان مقدس

به طور کلی دسترسی به کلیسا وارطان مقدس به موجب تعبیه ایستگاه مترو آسان است. یکی از ایستگاه های اتوبوس موجود در نزدیکی کلیسای وارطان مقدس، معلم مترو امام خمینی و شهید نامجو می باشد. 

آدرس: تهران- سبلان شمالی- منطقه حشمتیه- خیابان دکتر شریعتی- انتهای خیابان پلیس- خیابان اجاره دار- خیابان ده متری ارامنه- پلاک 230- کلیسای وارطان مقدس

گردآوری:بخش گردشگری بیتوته