آیا پرندگان مبتلا به ایدز هستند و چه علایمی دارند؟

مجموعه: گیاهان،حیوانات و آکواریوم

بیماری پی بی اف دی یا ایدز پرندگان

ایدز پرندگان چیست؟ علائم و راه های انتقال 

بیماری پی بی اف دی PBFD یا همان ایدز پرندگان که نام اختصاری بیماری  (psittacine beak and feather disease) می باشد برای نخستین بار توسط دامپزشکان استرالیایی در سال 1975 کشف شد.

این بیماری در پر و منقار پرندگان و طوطی سانان اتفاق می افتد و از خطرناک ترین بیماری هایی است که پرندگان می توانند به آن مبتلا شوند. بیماری پی بی اف دی PBFD که یک بیماری ویروسی است به شدت واگیردار است و حتی از طریق هوا هم، منتقل می شود. 

این بیماری در طوطی سانان بسیار رایج است و از طریق ترشحات چشم و اشک، محتویات چینه دان، مرفوع و گرد پر طولی منتقل می شود. اگر طوطی به این بیماری مبتلا باشد تنها از طریق گرد و پر این طوطی بر روی لباس و تن انسان، به منازل و خانه ها منتقل می شود. نکته قابل توجه این است که احتمال انتقال این بیماری از پرنده ماده به تخم هم، وجود دارد.

سویه ای متفاوت از سیرکو ویروس قناری ها سبب ایجاد بیماری پی بی اف دی PBFD می شوند. نکته ی مهم دیگر در مورد این بیماری این است که نام آن، آنچنان همخوانی با علائم آن ندارد. چرا که اختلال منقار و ناهنجاری های پر، آنچنان شایع نیست و ناهنجاری های پر، فقط در کاکوتاها دیده شده است.

تنها دلیل نامگذاری این بیماری به دلیل تلف شدن زیاد طوطی سانان در همان دوره ی اول شناسایی این بیماری در استرالیا بود که شباهت زیادی به کشتار ویروس ایدز داشت. این بیماری نه تنها هیچ شباهتی به بیماری ایدز ندارد بلکه هیچ ارتباطی هم با این بیماری ندارد.

حال اگر تمایل دارید اطلاعات خود را در مورد ایدز پرندگان افزایش دهید می توانید با ما در ادامه ی مطلب همراه باشید.

درمان ایدز پرندگان

آیا پرندگانی چون عروس هلندی، کاسکو و مرغ عشق هم، ایدز پرندگان می گیرند؟

به طور کلی حساس ترین پرندگان و طوطی سانان نسبت به این ویروس، کاکوتاها هستند. تا به امروز، بر طبق آماری که ارائه شده، بیشترین درصد پرندگانی که مبتلا به ایدز پرندگان شده اند طوطی های استرالیایی به ویژه، خانواده ی کاکوتاها بودند. البته این بیماری در طوطی سانان دیگری همچون عروس هلندی، مرغ عشق، کاسکو، لاوبرد و .. هم دیده شده است.

چه عاملی سبب ایجاد ایدز پرندگان می شود؟

مهم ترین عامل ایجاد این بیماری، نوعی ویروس است که منقار، پر و سیستم ایمنی پرندگان، خصوصا طوطی سانان را درگیر می کند. این بیماری در کل خانواده ی طوطی سانان مشترک می باشد. نام این ویروس پی بی اف دی PBFD است که از خانواده ی  CIRCOVIRUS ها می باشد. این ویروس یک ویروس بسیار کوچک است.

علائم ایدز پرندگان

راه های انتقال ایدز پرندگان

این ویروس از دسته ویروس هایی است که از طریق هوا به راحتی منتقل می شود و بسیار واگیردار است. یکی از مهم ترین و شایع ترین راه های انتقال این ویروس، در زمان غذا دادن نر به ماده و یا ماده به جوجه هاست. محتویات چینه دان به این ویروس آلوده است و از این طریق به راحتی، منتقل می شوند. از دیگر راه های انتقال ایدز پرندگان می توان به ترشحات چشم و اشک، تنفس طوطی، مدفوع، ریختن گرد طوطی داخل ظرف غذا یا آب و .. اشاره کرد.

البته باید این نکته را یادآوری کنیم که این بیماری یک بیماری مشترک بین انسان و حیوان نیست و اصلا به انسان ها منتقل نمی شود ولی انسان می تواند ناقل آن باشد و آن را به پرندگان سالم، منتقل کند.

دوره ی نهفتگی این ویروس از زمانی که ویروس وارد بدن پرنده می شود تا زمان مشخص شدن اولین علائم بیماری، می تواند از 3 هفته تا چندین سال هم طول بکشد. این مدت زمان نهفتگی به عوامل مختلفی همچون حجم ویروس منتقل شده، سن پرنده، قدرت سیستم ایمنی و ضعف پرنده و سلامت پرهای پرنده دارد. لازم به ذکر است بدانید خطرناک ترین دوره ی پرنده، همین دوره است چرا که در این دوره می تواند ویروس را انتقال دهد.

علائم حالت مزمن بیماری ایدز پرندگان یا PBFD

عموما بیماری PBFD در طوطی های پیر مشاهده می شود. حال اگر پرنده ای به این بیماری مبتلا شود در حالت مزمن، علائم زیر را بروز می دهد:

• در ابتدا گرد پرهای طوطی کم یا کلا قطع می شود.

• پرها سست و نازک می شوند.

• اشتهای پرندگان کم می شود و وزنشان کاهش می یابد

• در محل شکستگی یا کنده شدن پر، خونریزی اتفاق می افتد

• پرهای پرنده، تغییر رنگ می دهند.

• پرها پلاسیده می شوند

• در نوک پرنده، نقاط فرو رفته و خالی ایجاد می شود.

• منقار پرنده، دفرمه و دراز می شود

• نوک طوطی سانان می شکند

• پرهای طوطی سانان، فر می خورد و تغییر حالت پیدا می کند

• منقار و دهان طوطی سانان، عفونت می کند.

• ناخن های طوطی سانان، دراز و دفرمه می شود.

• در اشک پرنده ها ترشحات سبز و لزج وجود دارد.

• ناخن طوطی سانان زخمی می شود.

• طوطی سانان، مبتلا عفونت های ثانویه یعنی عفونت های قارچی – باکتریایی – ویروسی می شوند.

بروز چنین علائمی، در نهایت سبب مرگ طوطی و طوطی سانان می شود که این موارد بسیار نادر می باشد.

ایدز پرندگان

علائم فرم حاد بیماری ایدز پرندگان یا PBFD

این علائم اولیه که در طوطی های جوان، نه جوجه ها مشاهده می شود عموما در پرهای ریز و کرک های آن ها است که عبارتند از:

• افسردگی پرنده

• استفراغ پرنده که این عارضه به دلیل حرکت نکردن غذا در چینه دان پرنده و پدید آمدن حالت سکسکه در چینه دان پرنده است.

• اسهال

• بیماری های تنفسی شبیه ذات الریه

• کاهش اشتهای پرنده و کاهش وزن او

• کنده شدن و ریختن پرهای پرنده

• شکستن پرها و خونریزی در جای شکستگی ها 

• داشتن درد شدید در قسمت شکستگی و کنده شدن پرها 

• دفرمه شدن پرها

بروز این علائم، منجر به مرگ پرنده می شود.

علایم ایدز پرندگان

علائم فوق حاد بیماری ایدز پرندگان یا PBFD

فرم فوق حاد بیماری ایدز پرندگان، در طوطی ها بسیار جوان و جوجه ها اتفاق می افتد. این بیماری ممکن است دارای علائمی غیر معمولی و گمراه کننده باشد که از نظر ظاهری، سبب شود این علائم با این بیماری هیچ ارتباطی نداشته باشند. از جمله ی این علائم می توان به اسهال، استفراغ، بیماری های تنفسی و در نهایت مرگ پرنده اشاره کرد.

درمان بیماری ایدز پرندگان یا PBFD

متاسفانه باید گفت هیچ درمان قطعی و ثابت شده ای برای بیماری ایدز پرندگان وجود ندارد. در اکثر موارد این چنینی دیده شده است که طوطی یا طوطی سانان مبتلا به این بیماری به مدت چند ماه تا 2 سال هم زنده مانده اند. در موارد بسیار کم و استثنایی هم دیده شده که سیستم ایمنی خود پرنده، پادتنی علیه این بیماری تولید می کند و سبب می شود که علائم این بیماری در پرنده، ناپدید شود و به طور کامل از بین برود.

نکته ی قابل توجه این است که علائم فرم های مزمن و حاد بسیار شبیه هم هستند و از طرف دیگر، بسیاری از افراد هم، این علائم را با علائم پرکنی و شکستن نوک پرنده اشتباه می گیرند. هر شکست نوکی و پر کنی نشانه ی این بیماری نیست. در صورتی که علائم ذکر شده در بالا را مشاهده کردید، در اولین فرصت به دامپزشک مراجعه کنید.

نکته ی مهم دیگر این است که این بیماری، آنچنان شایع و زیاد نیست و جزء بیماری های نادر است پس نگران آن نباشید.

تشخیص بیماری ایدز پرندگان

برای تشخیص این بیماری، کیت های تستی وجود دارد که از طریق گرد بدن یا پر پرنده و یا آزمایش خون می توانید این بیماری را تشخیص دهید. حتی شما می توانید از این کیت ها قبل از بروز علائم استفاده کنید تا از گستردگی این بیماری جلوگیری کنید.

گردآوری : بخش علمی بیتوته