آزمایش گاز خون (AGB)؛ یک آزمایش ساده با نتایج مهم

آزمایش گاز خون شریانی (ABG) یک آزمایش خون است که برای اندازه‌گیری سطح اکسیژن و دی‌اکسید کربن در خون، به نمونه‌ای از شریان بدن نیاز دارد. این آزمایش همچنین تعادل اسیدها و بازها که به عنوان تعادل pH شناخته می شود را در خون شما بررسی می کند.

بدن شما به طور معمول میزان اکسیژن و دی اکسید کربن را در خون شما به شدت تنظیم می کند، زیرا سطوح پایین اکسیژن خون ( هیپوکسمی ) می تواند منجر به بسیاری از شرایط جدی و آسیب به سیستم های اندام فردی، به ویژه مغز و قلب شما شود.

آزمایش‌های گاز خون شریانی می‌تواند به پزشکان کمک کند تا شرایطی را که بر سیستم تنفسی ، سیستم گردش خون و فرآیندهای متابولیک شما تأثیر می‌گذارد، به ویژه در شرایط اضطراری، تفسیر کنند.

• آزمایش گاز خون شریانی (arterial blood gas)

• آزمایش گاز خون

•گازهای خون شریانی

• ABG

• تجزیه و تحلیل گاز خون (Blood gas analysis)

• خون شریانی

اکثر آزمایشات خون از یکی از رگهای شما نمونه خون می گیرند. برای آزمایش گاز خون شریانی، یک تکنسین آزمایشگاه از یکی از شریان های شما نمونه خون می گیرد. این به این دلیل است که سطح اکسیژن خون از یک سرخرگ نسبت به خون رگها بالاتر است.

یک تکنسین آزمایشگاه معمولاً نمونه را از شریان داخل مچ دست شما به نام شریان رادیال می گیرد. گاهی اوقات ممکن است از شریان بازوی شما (شریان بازویی) یا کشاله ران (شریان فمورال) نمونه برداری کنند. اگر یک نوزاد تازه متولد شده نیاز به آزمایش گاز خون شریانی داشته باشد، یک تکنسین ممکن است نمونه را از پاشنه یا بند ناف نوزاد بگیرد.

متأسفانه، گرفتن نمونه خون از شریان معمولاً دردناک تر از گرفتن نمونه از رگ است. این به این دلیل است که شریان ها در بدن شما عمیق تر از سیاهرگ ها هستند و توسط اعصاب احاطه شده اند. زمانی که پزشک از شریان شما خون می گیرد، ممکن است احساس سبکی سر، سرگیجه یا حالت تهوع داشته باشید.

خونگیری آزمایش گاز خون شریانی شامل مراحل زیر است:

1. شما روی یک صندلی می نشینید یا روی یک تخت پزشکی دراز می کشید، و یک درمانگر تنفسی به دنبال یک سرخرگ، معمولا در مچ دست داخلی شما خواهد بود. آنها ممکن است از تصویربرداری اولتراسوند برای کمک به یافتن شریان استفاده کنند.

2. هنگامی که آنها یک شریان را پیدا کردند، آن ناحیه را تمیز و ضدعفونی می کنند.

3. سپس یک سوزن کوچک را وارد شریان شما می کنند تا نمونه خون بگیرند. هنگامی که سوزن وارد شریان می شود، ممکن است درد شدیدی احساس کنید.

4. پس از وارد کردن سوزن، مقدار کمی خون در یک سرنگ جمع می شود.

5. هنگامی که خون کافی برای آزمایش داشته باشند، سوزن را برمی دارند و یک پنبه یا گاز را روی محل نگه می دارند تا خونریزی را متوقف کند. اگر از داروهای رقیق کننده خون استفاده می کنید، ممکن است به مدت پنج تا 10 دقیقه یا بیشتر فشار وارد کنند.

6. آنها یک بانداژ را روی محل قرار می دهند و کار شما تمام می شود.

• آزمایش گاز خون AGB یک آزمایش نسبتاً ایمن است، اما مانند هر آزمایش پزشکی دیگر، ممکن است عوارضی را به همراه داشته باشد. شایع ترین عوارض این آزمایش عبارتند از:

کبودی در محل نمونه گیری ، خونریزی، درد و تورم

• در موارد نادر، ممکن است عوارض جدی تری نیز رخ دهد، مانند: عفونت ، ترومبوز و آسیب به اعصاب 

• اگر تحت اکسیژن درمانی مکمل هستید، ممکن است حدود 20 دقیقه قبل از خونگیری، اکسیژن شما را خاموش کنند. به این آزمایش هوای اتاق می گویند. اگر نمی توانید بدون اکسیژن مکمل نفس بکشید، آنها این آزمایش را انجام نمی دهند.

• در روز آزمایش، نیازی به ناشتا بودن نیست. با این حال، بهتر است از مصرف نوشیدنی های کافئین دار یا الکلی در روز آزمایش خودداری کنید.

آزمایش گاز خون AGB یک آزمایش مهم است که می‌تواند اطلاعات زیادی در مورد وضعیت تنفسی و متابولیک بدن ارائه دهد. این آزمایش معمولاً در شرایط زیر تجویز می‌شود:

• در شرایط اورژانسی، مانند نارسایی تنفسی، شوک، یا سکته مغزی

• برای نظارت بر وضعیت بیمارانی که در معرض خطر اختلالات تنفسی یا متابولیک هستند، مانند بیماران مبتلا به بیماری‌های قلبی، ریوی، یا کلیوی

• برای ارزیابی پاسخ به درمان در بیماران مبتلا به اختلالات تنفسی یا متابولیک

در اینجا برخی از شرایط خاص که ممکن است منجر به تجویز آزمایش گاز خون AGB شوند، آورده شده است:

• اختلالات تنفسی، مانند نارسایی تنفسی، آسم، یا بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD)

• اختلالات متابولیک، مانند کتواسیدوز دیابتی، یا سندرم اسیدوز لاکتیک

• اختلالات قلبی، مانند نارسایی قلبی، یا سکته مغزی

• اختلالات کلیوی، مانند نارسایی کلیه

• مسمومیت، مانند مسمومیت با مواد شیمیایی یا داروها

• بیماری‌های عصبی، مانند سکته مغزی یا آسیب نخاعی

نتایج آزمایش گاز خون AGB می‌تواند به پزشک در تشخیص و درمان بیماری‌ها کمک کند.

در اینجا برخی از داروهایی که ممکن است بر نتایج آزمایش گاز خون AGB تأثیر بگذارند، آورده شده است:

• داروهای تنفسی، مانند بتا آگونیست ها، گشادکننده های برونش، و کورتیکواستروئیدها

• داروهای قلبی، مانند دیورتیک ها، مسدود کننده های بتا، و نیترات ها

• داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs)

• داروهای ضد تشنج

• داروهای دیابت

• داروهای سرطان

عوامل دیگری که ممکن است بر نتایج آزمایش گاز خون AGB تأثیر بگذارند، عبارتند از:

1. آزمایش گاز خون AGB چیست؟

آزمایش گاز خون AGB یک آزمایش آزمایشگاهی است که برای اندازه گیری میزان اکسیژن، دی اکسید کربن، و سایر مواد شیمیایی در خون استفاده می شود. این آزمایش می تواند اطلاعات زیادی در مورد وضعیت تنفسی و متابولیک بدن ارائه دهد.

2. آزمایش گاز خون AGB در چه مواردی تجویز می شود؟

آزمایش گاز خون AGB معمولاً در شرایط زیر تجویز می شود:

• در شرایط اورژانسی، مانند نارسایی تنفسی، شوک، یا سکته مغزی

• برای نظارت بر وضعیت بیمارانی که در معرض خطر اختلالات تنفسی یا متابولیک هستند، • مانند بیماران مبتلا به بیماری‌های قلبی، ریوی، یا کلیوی

• برای ارزیابی پاسخ به درمان در بیماران مبتلا به اختلالات تنفسی یا متابولیک

3. چگونه برای آزمایش گاز خون AGB آماده شوم؟

آمادگی خاصی برای آزمایش گاز خون AGB لازم نیست. با این حال، اگر از داروهای رقیق کننده خون استفاده می کنید، به پزشک خود اطلاع دهید.

4. نتایج آزمایش گاز خون AGB چگونه تفسیر می شود؟

نتایج آزمایش گاز خون AGB توسط پزشک تفسیر می شود. نتایج غیرطبیعی ممکن است نشان دهنده اختلالات تنفسی یا متابولیک باشد.

5. آیا آزمایش گاز خون AGB دردناک است؟

درد ناشی از آزمایش گاز خون AGB معمولاً خفیف است و فقط چند ثانیه طول می کشد.

6. آیا نتایج آزمایش گاز خون AGB بلافاصله در دسترس است؟

نتایج آزمایش گاز خون AGB معمولاً ظرف 30-60 دقیقه آماده می شود.

• آزمایش گاز خون AGB یک آزمایش ایمن است، اما مانند هر آزمایش پزشکی دیگری، خطرات جزئی وجود دارد.

• آزمایش گاز خون شریانی یک ابزار تشخیصی موثر به ویژه در شرایط اضطراری خاص است. پزشک نیز از این آزمایش برای نظارت بر برخی شرایط سلامتی استفاده می کنند.

• اگر نیاز به آزمایش گاز خون شریانی دارید، بدانید که این روند کمی متفاوت از خون‌گیری معمولی است و ممکن است کمی بیشتر به شما آسیب برساند. اگر سؤالی در مورد فرآیند یا انتظار دارید، نترسید که از پزشک خود بپرسید. 

از اطلاعات موجود در این مقاله نباید به عنوان جایگزین نظر حرفه ای پزشک استفاده شود. اگر در مورد سلامتی خود سوالی دارید حتما با پزشک خود تماس بگیرید.