آزمایش اسمیر خون چیست و در چه مواردی تجویز میشود؟
- مجموعه: آزمایش ها و تجهیزات پزشکی
آزمایش اسمیر خون چیست؟
آزمایش اسمیر خون یا گستره خون محیطی (Peripheral Blood Smear) یک آزمایش خون ساده است که برای بررسی تعداد و شکل سلولهای خونی استفاده میشود. این آزمایش میتواند برای تشخیص طیف وسیعی از بیماریهای خونی، از جمله کم خونی، عفونت و سرطان خون استفاده شود. در آزمایش اسمیر خون، یک نمونه خون از ورید بازو گرفته میشود و روی یک شیشه مخصوص پخش میشود. سپس، یک تکنسین آزمایشگاه یک رنگ مخصوص به شیشه اضافه میکند تا سلولهای خونی را برای بررسی بهتر مشخص کند. تکنسین سپس سلولهای خونی را با استفاده از میکروسکوپ بررسی میکند و تعداد و شکل آنها را اندازهگیری میکند.
نام کامل آزمایش اسمیر خون
• آزمایش اسمیر خون (Peripheral Blood Smear)
نام های دیگر آزمایش اسمیر خون
• peripheral smear: گستره خون محیطی
• smear:گستره خون
• manual differential: شمارش افتراقی دستی
• differential slide: لام افتراقی
• blood cell morphology: مورفولوژی سلول خونی
• blood smear analysis: آنالیز گستره خون
نوع نمونه آزمایش اسمیر خون
خون
نحوه انجام آزمایش اسمیر خون
در آزمایش اسمیر خون، یک نمونه خون از رگ بازو گرفته میشود و روی یک شیشه مخصوص پخش میشود. سپس، یک تکنسین آزمایشگاه یک رنگ مخصوص به شیشه اضافه میکند تا سلولهای خونی را برای بررسی بهتر مشخص کند. تکنسین سپس سلولهای خونی را با استفاده از میکروسکوپ بررسی میکند و تعداد و شکل آنها را اندازهگیری میکند.
خطرات و عوارض انجام آزمایش اسمیر خون
آزمایش اسمیر خون یک آزمایش ایمن و بدون درد است. عوارض جانبی این آزمایش نادر است، اما ممکن است شامل موارد زیر باشد:
• کبودی در محل نمونهگیری: این کبودی معمولاً خفیف است و طی چند روز خود به خود برطرف میشود.
• درد یا سوزش در محل نمونهگیری: این درد یا سوزش نیز معمولاً خفیف است و با استفاده از کمپرس سرد یا مسکن قابل کنترل است.
زمان و شرایط انجام آزمایش اسمیر خون
• برای انجام آزمایش اسمیر خون، نیازی به آمادگی خاصی نیست. با این حال، اگر دارویی مصرف میکنید، حتماً به پزشک یا تکنسین آزمایشگاه اطلاع دهید. برخی از داروها میتوانند بر نتایج آزمایش اسمیر خون تأثیر بگذارند.
• ممکن است لازم باشد چندین ساعت قبل از آزمایش ناشتا باشید (نخورید و ننوشید).
• در روز انجام آزمایش اسمیر خون، از مصرف داروهای رقیقکننده خون خودداری کنید. داروهای رقیقکننده خون میتوانند خطر ابتلا به خونریزی را افزایش دهند.
• اگر در مورد زمان یا شرایط انجام آزمایش اسمیر خون سوالی دارید، حتماً با پزشک خود صحبت کنید.
آزمایش اسمیر خون در چه مواردی تجویز میشود؟
آزمایش اسمیر خون یک آزمایش خون ساده است که برای بررسی تعداد و شکل سلولهای خونی استفاده میشود. این آزمایش میتواند برای تشخیص طیف وسیعی از بیماریهای خونی، از جمله کم خونی، عفونت و سرطان خون استفاده شود.
آزمایش اسمیر خون معمولاً در شرایط زیر تجویز میشود:
• برای تشخیص بیماریهای خونی: آزمایش اسمیر خون میتواند برای تشخیص طیف وسیعی از بیماریهای خونی، از جمله کم خونی، عفونت و سرطان خون استفاده شود.
• برای ارزیابی عملکرد مغز استخوان: آزمایش اسمیر خون میتواند برای ارزیابی عملکرد مغز استخوان، که مسئول تولید سلولهای خونی است، استفاده شود.
• برای بررسی عوارض جانبی داروهای شیمی درمانی: آزمایش اسمیر خون میتواند برای بررسی عوارض جانبی داروهای شیمی درمانی که برای درمان سرطان استفاده میشوند، استفاده شود.
• برای نظارت بر پیشرفت بیماریهای خونی: آزمایش اسمیر خون میتواند برای نظارت بر پیشرفت بیماریهای خونی، مانند سرطان خون، استفاده شود.
داروها و عوامل مداخله گر برای انجام آزمایش اسمیر خون
برخی از داروها و عوامل میتوانند بر نتایج آزمایش اسمیر خون تأثیر بگذارند. اگر از داروهای خاصی استفاده میکنید، حتماً به پزشک یا تکنسین آزمایشگاه اطلاع دهید.
داروهایی که ممکن است بر نتایج آزمایش اسمیر خون تأثیر بگذارند عبارتند از:
• داروهای رقیقکننده خون: این داروها میتوانند خطر ابتلا به خونریزی را افزایش دهند.
• داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs): این داروها میتوانند تعداد گلبولهای سفید خون را کاهش دهند.
• داروهای ضدسرطان: این داروها میتوانند تعداد و شکل سلولهای خونی را تغییر دهند.
• داروهای ضدانعقاد خون: این داروها میتوانند تعداد پلاکتها را کاهش دهند.
• داروهای تیروئید: این داروها میتوانند تعداد گلبولهای قرمز خون را کاهش دهند.
عوامل دیگری که ممکن است بر نتایج آزمایش اسمیر خون تأثیر بگذارند عبارتند از:
• رژیم غذایی: یک رژیم غذایی کم آهن میتواند باعث کم خونی شود.
• بارداری: بارداری میتواند تعداد گلبولهای قرمز خون را افزایش دهد.
• تغییرات هورمونی: تغییرات هورمونی میتوانند تعداد گلبولهای سفید خون را تغییر دهند.
• استرس: استرس میتواند تعداد گلبولهای سفید خون را افزایش دهد.
تفسیر آزمایش اسمیر خون
مقادیر نرمال آزمایش اسمیر خون
سوالات رایج در رابطه با آزمایش اسمیر خون
1. آزمایش اسمیر خون چیست؟
آزمایش اسمیر خون یک آزمایش خون ساده است که برای بررسی تعداد و شکل سلولهای خونی استفاده میشود. این آزمایش میتواند برای تشخیص طیف وسیعی از بیماریهای خونی، از جمله کم خونی، عفونت و سرطان خون استفاده شود.
2. چگونه آزمایش اسمیر خون انجام میشود؟
برای انجام آزمایش اسمیر خون، یک نمونه خون از ورید بازوی شما گرفته میشود. سپس، این نمونه خون روی یک اسلاید شیشهای قرار میگیرد و خشک میشود. در نهایت، یک پاتولوژیست اسلاید را زیر میکروسکوپ بررسی میکند تا تعداد و شکل سلولهای خونی را تعیین کند.
3. آیا آزمایش اسمیر خون دردناک است؟
معمولاً آزمایش اسمیر خون دردناک نیست. با این حال، ممکن است در محل نمونهگیری احساس درد یا سوزش خفیف داشته باشید.
4. آیا آمادگی خاصی برای آزمایش اسمیر خون لازم است؟
معمولاً نیازی به آمادگی خاصی برای آزمایش اسمیر خون نیست. با این حال، اگر از داروهای خاصی استفاده میکنید، حتماً به پزشک یا تکنسین آزمایشگاه اطلاع دهید.
5.نتایج آزمایش اسمیر خون چه زمانی آماده میشود؟
معمولاً نتایج آزمایش اسمیر خون ظرف چند روز آماده میشود.
6. اگر نتایج آزمایش اسمیر خون من غیرطبیعی است، چه کاری باید انجام دهم؟
اگر نتایج آزمایش اسمیر خون شما غیرطبیعی است، پزشک شما ممکن است آزمایشهای بیشتری را برای تشخیص بیماری احتمالی تجویز کند.
نکات مهم دیگری که باقی مانده است و باید بدانید
• اسمیر خون ممکن است برای کمک به یافتن انواع خاصی از انگل ها در خون شما که باعث بیماری می شوند، مانند: مالاریا ، بابزیوز و بیماری شاگاس
• نتایج آزمایش اسمیر خون باید در کنار سایر اطلاعات پزشکی، مانند سابقه پزشکی، علائم و نشانهها، تفسیر شود.
تذکر مهم
از اطلاعات موجود در این مقاله نباید به عنوان جایگزین نظر حرفه ای پزشک استفاده شود. اگر در مورد سلامتی خود سوالی دارید حتما با پزشک خود تماس بگیرید.
گردآوری: بخش سلامت بیتوته