الکتروانسفالوگرام رازهای مغز را فاش می کند
- مجموعه: آزمایش ها و تجهیزات پزشکی
آزمایش الکتروانسفالوگرام چیست؟
آزمایش الکتروانسفالوگرام (EEG) یک آزمایش غیرتهاجمی است که برای اندازهگیری فعالیت الکتریکی مغز استفاده میشود. این آزمایش با استفاده از الکترودهایی که روی پوست سر قرار میگیرند انجام میشود و امواج الکتریکی مغز را ثبت میکند.
هدف اصلی آزمایش EEG، بررسی الگوها و نمونههای فعالیت الکتریکی مغز است. این فعالیتها به صورت موجها و الگوهای الکتریکی در نمودار EEG نمایش داده میشوند. محققان و پزشکان از این آزمایش برای تشخیص و بررسی بیماریها و اختلالات مغزی مختلف استفاده میکنند.
نام کامل الکتروانسفالوگرام
• الکتروانسفالوگرام (electroencephalogram)
نام های دیگر الکتروانسفالوگرام
• نوار مغزی
• EEG
نحوه انجام الکتروانسفالوگرام
پزشک امواج EEG را برای تشخیص هرگونه ناهنجاری بررسی میکند. امواج EEG طبیعی معمولاً دارای شکلها و فرکانسهای مشخصی هستند. ناهنجاریهای EEG میتواند نشانهای از یک بیماری پزشکی باشد. مراحل انجام EEG به شرح زیر است:
1. آمادهسازی بیمار: قبل از انجام EEG، بیمار باید موهای خود را بشویند و از استفاده از هرگونه محصولات حالتدهنده مو خودداری کنند. همچنین، بیمار باید تمام جواهرات و عینک خود را در بیاورد.
2. قرار دادن الکترودها: تکنسین EEG الکترودهایی را روی پوست سر بیمار قرار میدهد. این الکترودها با ژل رسانا به پوست متصل میشوند. معمولاً 20 تا 25 الکترود روی پوست سر قرار میگیرد.
3. ثبت امواج الکتریکی مغز: پس از اتصال الکترودها، دستگاه EEG شروع به ضبط امواج الکتریکی مغز میکند. این امواج بر روی یک صفحه نمایش یا کاغذ چاپ میشوند.
4. نظارت بر بیمار: تکنسین EEG در طول آزمایش بر بیمار نظارت دارد تا مطمئن شود که بیمار کاملاً بیحرکت است.
5. حذف الکترودها: پس از اتمام آزمایش، تکنسین EEG الکترودها را از پوست سر بیمار جدا میکند.
خطرات و عوارض انجام الکتروانسفالوگرام
• حساسیت به ژل رسانا: برخی افراد ممکن است به ژل رسانایی که برای اتصال الکترودها به پوست استفاده میشود، حساسیت داشته باشند. این حساسیت میتواند باعث خارش، قرمزی یا تورم در محل قرارگیری الکترودها شود.
• عفونت پوست: در موارد نادر، ممکن است عفونت پوست در محل قرارگیری الکترودها رخ دهد. این عفونت معمولاً خفیف است و با آنتیبیوتیکها قابل درمان است.
• سردرد: سردرد یکی از شایعترین عوارض جانبی EEG است. این سردرد معمولاً خفیف است و با استراحت برطرف میشود.
• خستگی: برخی افراد ممکن است پس از انجام EEG احساس خستگی کنند. این خستگی معمولاً خفیف است و با استراحت برطرف میشود.
• احساس عصبی بودن: برخی افراد ممکن است پس از انجام EEG احساس عصبی بودن کنند. این احساس معمولاً خفیف است و با استراحت برطرف میشود.
اگر هرگونه نگرانی در مورد خطرات یا عوارض جانبی EEG دارید، با پزشک خود صحبت کنید.
زمان و شرایط انجام الکتروانسفالوگرام
زمان انجام EEG به نوع EEG مورد نظر بستگی دارد.
• EEG معمولی معمولاً در طول روز انجام میشود، زیرا بیمار باید کاملاً بیحرکت باشد و این کار در طول شب دشوارتر است.
• EEG خواب معمولاً در شب انجام میشود، زیرا فعالیت الکتریکی مغز در هنگام خواب متفاوت از فعالیت الکتریکی مغز در هنگام بیداری است.
• EEG پایشی معمولاً در طول روز انجام میشود، زیرا بیمار باید کاملاً هوشیار باشد تا بتواند به محرکهای خارجی واکنش نشان دهد.
• EEG تله متری ممکن است در هر زمانی از روز انجام شود، اما معمولاً در طول شب انجام میشود تا بیمار بتواند در طول روز به فعالیتهای روزمره خود بپردازد.
در برخی موارد، ممکن است لازم باشد که EEG در زمان خاصی از روز انجام شود. به عنوان مثال، اگر پزشک شما مشکوک به تشنج در طول خواب است، ممکن است EEG خواب در شب انجام شود.
• برای انجام EEG، بیمار باید موهای خود را بشویند و از استفاده از هرگونه محصولات حالتدهنده مو خودداری کنند. همچنین، بیمار باید تمام جواهرات و عینک خود را در بیاورد.
• در طول آزمایش، بیمار باید کاملاً بیحرکت بماند. حرکت کردن میتواند باعث شود که آزمایش نتایج دقیقی نداشته باشد.
• در برخی موارد، ممکن است لازم باشد که بیمار قبل از انجام EEG، برخی داروها را قطع کند. همچنین، ممکن است لازم باشد که بیمار در طول آزمایش، برخی دستورالعملهای خاص را دنبال کند.
• اگر پزشک شما توصیه کرده است که آزمایش EEG انجام دهید، مهم است که دستورالعملهای او را دنبال کنید. عدم پیروی از دستورالعملها ممکن است باعث شود که آزمایش نتایج دقیقی نداشته باشد.
الکتروانسفالوگرام در چه مواردی تجویز میشود؟
EEG در موارد زیر تجویز میشود:
• تشخیص صرع: EEG برای تشخیص تشنج و شناسایی انواع مختلف تشنج استفاده میشود.
• آسیب مغزی: EEG برای تشخیص آسیب مغزی مانند سکته مغزی، تومور مغزی یا آسیب سر استفاده میشود.
• اختلالات خواب: EEG برای تشخیص اختلالات خواب مانند آپنه خواب، سندرم بیخوابی و سندرم پاهای بیقرار استفاده میشود.
• اختلالات مغزی دیگر: EEG برای تشخیص سایر اختلالات مغزی مانند بیماری آلزایمر، بیماری پارکینسون و زوال عقل استفاده میشود.
داروها و عوامل مداخله گر برای انجام الکتروانسفالوگرام
برخی از داروها میتوانند بر نتایج EEG تأثیر بگذارند. به همین دلیل، مهم است که قبل از انجام EEG، با پزشک خود در مورد داروهایی که مصرف میکنید صحبت کنید. داروهایی که میتوانند بر نتایج EEG تأثیر بگذارند عبارتند از:
• داروهای ضد تشنج: داروهای ضد تشنج میتوانند فعالیت الکتریکی مغز را کاهش دهند.
• داروهای ضد افسردگی: داروهای ضد افسردگی میتوانند فعالیت الکتریکی مغز را افزایش دهند.
• داروهای ضد روانپریشی: داروهای ضد روانپریشی میتوانند فعالیت الکتریکی مغز را تغییر دهند.
• داروهای خواب: داروهای خواب میتوانند فعالیت الکتریکی مغز را کاهش دهند.
اگر هر یک از این داروها را مصرف میکنید، ممکن است لازم باشد که قبل از انجام EEG، آنها را قطع کنید.
عوامل دیگری نیز میتوانند بر نتایج EEG تأثیر بگذارند، از جمله:
• سطح هوشیاری: اگر بیمار بیدار نباشد، ممکن است نتایج EEG دقیق نباشد.
• استرس: استرس میتواند فعالیت الکتریکی مغز را تغییر دهد.
• مصرف کافئین یا الکل: مصرف کافئین یا الکل میتواند فعالیت الکتریکی مغز را تغییر دهد.
• مواد مخدر: مصرف مواد مخدر میتواند فعالیت الکتریکی مغز را تغییر دهد.
اگر هر یک از این عوامل را تجربه میکنید، مهم است که قبل از انجام EEG، با پزشک خود صحبت کنید.
تفسیر آزمایش الکتروانسفالوگرام
تفسیر نتایج EEG به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله:
• نوع EEG انجام شده: انواع مختلفی از EEG وجود دارد که هر یک برای اهداف خاصی استفاده میشوند.
• شرایط بیمار: وضعیت بیمار، مانند سن، جنسیت و وضعیت سلامتی، میتواند بر نتایج EEG تأثیر بگذارد.
تکنسینهای EEG نتایج EEG را با توجه به این عوامل تفسیر میکنند. اگر نتایج غیرطبیعی EEG وجود داشته باشد، تکنسین EEG ممکن است آنها را با پزشک در میان بگذارد. پزشک میتواند نتایج EEG را با سایر اطلاعات پزشکی بیمار، مانند سابقه پزشکی و معاینه فیزیکی، تفسیر کند.
• نتایج طبیعی EEG
در یک EEG طبیعی، امواج الکتریکی مغز منظم و بدون اختلال هستند. انواع مختلفی از امواج الکتریکی مغز وجود دارد که هر یک با فعالیتهای مختلف مغز مرتبط هستند.
• نتایج غیرطبیعی EEG
نتایج غیرطبیعی EEG ممکن است نشاندهنده وجود یک مشکل پزشکی باشد.
مقادیر نرمال الکتروانسفالوگرام
سوالات رایج در رابطه با الکتروانسفالوگرام
1.آمادهسازی برای EEG چگونه است؟
برای آمادهسازی برای EEG، بیمار باید موهای خود را بشویید و از استفاده از هرگونه محصولات حالتدهنده مو خودداری کند. همچنین، بیمار باید تمام جواهرات و عینک خود را در بیاورد.
2. EEG چقدر طول میکشد؟
زمان انجام EEG به نوع EEG مورد نظر بستگی دارد. EEG معمولی معمولاً حدود یک ساعت طول میکشد. EEG خواب معمولاً یک یا دو شب طول میکشد. EEG تحریک معمولاً کوتاهتر از EEG معمولی است. EEG طولانیمدت معمولاً 24 ساعت یا بیشتر طول میکشد.
3. آیا EEG دردناک است؟
EEG یک آزمایش بدون درد است. الکترودهای مورد استفاده برای انجام EEG بسیار کوچک هستند و به پوست سر بیمار چسبیده میشوند.
4. اگر نتایج EEG من غیرطبیعی است، چه اتفاقی میافتد؟
اگر نتایج EEG شما غیرطبیعی است، پزشک شما ممکن است آزمایشهای بیشتری را برای تشخیص مشکل پزشکی شما درخواست کند.
5. تفسیر نتایج EEG چگونه است؟
تفسیر نتایج EEG را تکنسینهای EEG انجام میدهند. تکنسینهای EEG آموزش دیدهاند که امواج الکتریکی مغز را شناسایی و تفسیر کنند.
نکات مهم دیگری که باقی مانده است و باید بدانید
• EEG یک آزمایش غیرتهاجمی است. این بدان معناست که هیچ وسیلهای وارد بدن بیمار نمیشود.
• EEG یک آزمایش ایمن است. هیچ خطر شناختهشدهای برای انجام EEG وجود ندارد.
• EEG یک آزمایش تشخیصی است. این بدان معناست که میتواند برای تشخیص مشکلات پزشکی استفاده شود.
• EEG یک آزمایش درمانی نیست. این بدان معناست که نمیتواند برای درمان مشکلات پزشکی استفاده شود.
• از مصرف کافئین یا الکل در شب قبل از EEG خودداری کنید.
• اگر الکترودهای EEG روی پوست سر شما چسبیده است، آنها را به آرامی جدا کنید.
• اگر موهای شما به دلیل چسب الکترودها کثیف شده است، میتوانید از شامپو برای تمیز کردن آن استفاده کنید.
تذکر مهم
از اطلاعات موجود در این مقاله نباید به عنوان جایگزین نظر حرفه ای پزشک استفاده شود. اگر در مورد سلامتی خود سوالی دارید حتما با پزشک خود تماس بگیرید.
گردآوری: بخش سلامت بیتوته