آزمایش فریتین: هدف، روش کار و تفسیر نتایج

آزمایش فریتین، یک آزمایش خون است که سطح فریتین در خون را اندازه گیری می کند. فریتین یک پروتئین است که در سلول های کبدی و ماهیچه ای وجود دارد و نشان دهنده ی میزان ذخیره آهن در بدن است. این آزمایش معمولاً برای تشخیص بیماری هایی که موجب نارسایی کبدی، بیماری های خونی و مشکلات فولیکول های مویی مانند آلوپسیا (ریزش مو) می شوند، انجام می شود. همچنین، این آزمایش ممکن است در ارزیابی میزان آهن در بدن و کنترل درمان بیماری های ذات الریه که با انباشت آهن در بدن همراه هستند، مفید باشد.

Serum Ferritin test

•  سطح فریتین سرم، کم خونی فقر آهن

خون

برای انجام آزمایش فریتین، نمونه خونی از بیمار گرفته می شود. ابتدا منطقه ای از پوست با الکل تمیز شده و سپس سوزنی تمیز و تیز در ورید بیمار وارد می شود تا نمونه خون جمع آوری شود. سپس نمونه خون به آزمایشگاه فرستاده می شود.

 

در آزمایشگاه، نمونه خون با استفاده از روش های شیمیایی مخصوص، برای اندازه گیری سطح فریتین در خون تحت آنالیز قرار می گیرد. نتایج آزمایش به مدت چند روز اعلام می شود. قبل از انجام آزمایش فریتین، ممکن است پزشک شما از شما بخواهد که برخی از داروها را قبل از آزمایش متوقف کنید. همچنین، ممکن است از شما خواسته شود که در فاصله ی زمانی خاصی از آخرین وعده ی غذایی خود، نمونه خون خود را بدهید.

انجام آزمایش خون خطر بسیار کمی دارد. ممکن است در نقطه ای که سوزن گذاشته شده درد خفیفی یا کبودی داشته باشید، اما بیشتر علائم به سرعت از بین می روند.

 

باید 12 ساعت، قبل از انجام آزمایش فریتین چیزی نخورید و به صورت ناشتا باشید.

اگر علائم سطح آهن خیلی کم یا خیلی زیاد است، ممکن است به این آزمایش نیاز داشته باشید.

 

علائم سطح آهن بسیار پایین عبارتند از :

– تنگی نفس

– ضعف یا خستگی

– سرگیجه

– آریتمی (مشکلی در سرعت یا ریتم ضربان قلب شما)

 

علائم سطح آهن خیلی زیاد می تواند متفاوت باشد و با گذشت زمان بدتر شود. علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:

– ضعف یا خستگی

– درد مفاصل، معمولاً در زانو یا دست

– از دست دادن علاقه به رابطه جنسی یا اختلال نعوظ (ED)

– درد شکم (شکم).

– تغییر رنگ پوست که ممکن است خاکستری، فلزی یا برنزی به نظر برسد.

 

همچنین اگر نتایج سایر آزمایشات خون نشان دهد که سطح هماتوکریت یا هموگلوبین شما پایین است، ممکن است به این آزمایش نیاز داشته باشید.

• داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs)

• داروهای ضدعفونی

• داروهای ضدسرطانی

• داروهای مسدود کننده بتا برای درمان بیماری های قلبی

• داروهای آنتی استامین

• داروهای ضدآریتمی قلبی

• داروهای ضدتشنج

• سطح فریتین در خون ممکن است نشان دهنده ی میزان ذخیره آهن در بدن شما باشد. • پایین بودن سطح فریتین ممکن است نشان دهنده کمبود آهن در بدن باشد. این ممکن است در بیماری هایی مانند کم خونی، آنمی، نارسایی کبدی، آلوپسیا (ریزش مو) و بیماری های مرتبط با کمبود آهن در بدن رخ دهد.

 

• سطح بالای فریتین نیز ممکن است نشان دهنده ی مشکلاتی باشد، مانند بیماری هموکروماتوز، بیماری های خونی مانند تالاسمی، آنمی فولیکول دوست، مالتیپل میلوما (سرطان خون) و بیماری های التهابی مانند آرتریت روماتوئید.

 

• همچنین، سطح فریتین ممکن است در بیماری های متعددی مانند سرطان، عفونت های باکتریایی و ویروسی، بیماری های کبدی، بیماری های قلبی و اختلالات تنفسی افزایش یابد.

• مقدار نرمال فریتین در خون بستگی به جنسیت، سن، وضعیت بارداری، و رژیم غذایی دارد. در زیر محدوده های معمول برای سطح فریتین در خون ذکر شده است:

 

- بزرگسالان:

  - مردان: 20-250 نانوگرم بر میلی‌لیتر (ng/mL)

  - زنان: 10-120 نانوگرم بر میلی‌لیتر (ng/mL)

 

- کودکان:

  - زیر 6 ماه: 25-200 نانوگرم بر میلی‌لیتر (ng/mL)

  - 6 ماه تا 15 سال: 7-140 نانوگرم بر میلی‌لیتر (ng/mL)

 

شاید برای برخی افراد با شرایط خاص، مقدار فریتین در خونشان از محدوده نرمال بالاتر یا پایین تر باشد. به هر حال، تفسیر نتایج آزمایش فریتین باید توسط پزشک شما انجام شود، زیرا تفسیر نتایج باید با سایر علائم بالینی و تاریخچه پزشکی شما در نظر گرفته شود.

• آیا برای انجام آزمایش فریتین باید روزی خاصی را انتخاب کنم؟

پاسخ: خیر، روز خاصی برای انجام آزمایش فریتین وجود ندارد. با این حال، سعی کنید پیش از انجام آزمایش به مدت 8 تا 12 ساعت نخورید تا نتایج آزمایش دقیق باشد.

 

• آیا برای انجام آزمایش فریتین لازم است نوشیدن آب را محدود کنم؟

پاسخ: خیر، محدودیت در نوشیدن آب برای انجام آزمایش فریتین وجود ندارد.

 

• آیا برای انجام آزمایش فریتین باید رژیم غذایی خاصی را دنبال کنم؟

پاسخ: خیر، رژیم غذایی خاصی برای انجام آزمایش فریتین لازم نیست. با این حال، پیشنهاد می‌شود پیش از انجام آزمایش به پزشک خود در مورد هرگونه محدودیت در رژیم غذایی قبل از آزمایش مشورت کنید.

 

• آیا با مصرف داروهایی قبل از انجام آزمایش فریتین باید متوقف شوم؟

پاسخ: بهتر است قبل از انجام آزمایش به پزشک خود در مورد داروهایی که ممکن است بر سطح فریتین در خون شما تأثیر بگذارند، مشورت کنید. با این حال، در بیشتر موارد، شما می‌توانید داروهای خود را مصرف کنید.

 

• آیا برای انجام آزمایش فریتین باید خالی از لباس شوم؟

پاسخ: خیر، نیازی به خالی کردن از لباس برای انجام آزمایش فریتین نیست. با این حال، پیشنهاد می‌شود لباس‌هایی که بر روی جایگاه آزمایشگاه قرار می‌گیرند، راحت و محکم باشند.

 

1. سطح فریتین ممکن است نشان دهنده ی میزان ذخیره آهن در بدن باشد. سطح پایین فریتین ممکن است نشان دهنده کمبود آهن در بدن باشد، در حالی که سطح بالای فریتین ممکن است نشان دهنده ی مشکلاتی باشد.

 

2. تفسیر نتایج آزمایش فریتین بهتر است توسط پزشک شما انجام شود، زیرا تفسیر نتایج باید با سایر علائم بالینی و تاریخچه پزشکی شما در نظر گرفته شود.

 

3. در بعضی از موارد، پزشک ممکن است آزمایش فریتین را برای بررسی مشکلات مرتبط با آهن، مانند کم خونی یا هموسیدرزیس، انجام دهد.

 

4. قبل از انجام آزمایش فریتین، بهتر است به پزشک خود در مورد هرگونه داروهایی که ممکن است بر سطح فریتین در خون شما تأثیر بگذارند، اطلاع دهید.

 

5. در صورتی که سطح فریتین شما بالا یا پایین است، پزشک شما ممکن است آزمایش های دیگری نیز تجویز کند تا دلیل این مسئله را بررسی کند و درمان مناسب را تعیین کند.

از اطلاعات موجود در این مقاله نباید به عنوان جایگزین نظر حرفه ای پزشک استفاده شود. اگر در مورد سلامتی خود سوالی دارید حتما با پزشک خود تماس بگیرید.