عمر حضرت نوح (ع): ابهامات و تفاسیر مختلف

مجموعه: زندگینامه بزرگان دینی

عمر حضرت نوح (ع): ابهامات و تفاسیر مختلف

حضرت نوح (ع) چند سال عمر کردند ؟

حضرت نوح (ع) از جمله پیامبران اولوالعزم الهی است که داستان زندگی و رسالت او در کتب آسمانی، به ویژه قرآن کریم و تورات، به تفصیل بیان شده است. یکی از مسائلی که در مورد حضرت نوح (ع) مورد توجه مفسران و مورخین قرار گرفته، عمر طولانی ایشان است. در این مقاله به بررسی موضوع عمر حضرت نوح (ع) از منظر منابع دینی و تاریخی خواهیم پرداخت.

عمر نوح (ع) چند سال است ؟

در قرآن کریم، به طور مستقیم به عمر حضرت نوح (ع) اشاره‌ای نشده است. اما در برخی آیات، به طول رسالت ایشان اشاره شده است.

در آیه 14 سوره «عنکبوت» خداوند مى فرماید: «وَ لَقَدْ أَرْسَلْنا نُوحاً إِلى قَوْمِهِ فَلَبِثَ فِیهِمْ أَلْفَ سَنَة إِلاّ خَمْسِینَ عاماً»؛ (ما نوح را به سوى قومش فرستادیم و او در میان آنها هزار سال به جز پنجاه سال، درنگ کرد).

تعبیر به «هزار سال الاّ پنجاه سال» ـ در حالى که ممکن بود از اول 950 سال بگوید ـ براى اشاره به عظمت و طول این زمان است؛ زیرا عدد «هزار»، آن هم به صورت «هزار سال»، براى «مدت تبلیغ» عدد بسیار بزرگى محسوب مى شود.

ظاهر آیه فوق به این نکته اشاره دارد که مقداری که در این آیه ذکر شده، تمام عمر نوح (علیه السلام) نبود، هرچند در "تورات" کنونی این عدد برای کل مدت عمر نوح (علیه السلام) ذکر شده است. در واقع، بعد از طوفان نیز او مدتی دیگر زندگی کرد و بر اساس برخی تفسیرگران، این مدت 350 سال بود.

بعضی از تفسیرگران معتقدند که عمر نوح در واقع 950 سال بوده است. آنها می‌گویند که در سن 480 سالگی به نبوت رسید و در آن زمان به مدت 120 سال مردم را دعوت کرد. در همان زمان، خدای متعال او را به ساخت کشتی مأمور کرد و وقتی طوفان آغاز شد، او 600 سال داشت. پس از طوفان نیز، 350 سال دیگر زندگی کرد.

در برخی روایات، عمر حضرت نوح را بسیار بیشتر از 950 سال ذکر کرده‌اند، اگرچه اعداد مختلفی در این روایات گفته شده است، مانند 1450 سال، 2300 سال، 2450 سال یا 2800 سال. بخشی از این مقدار مربوط به دوران قبل از نبوت، بخشی مربوط به دوران نبوت و تبلیغ و بخشی دیگر نیز مربوط به بعد از طوفان و فرود آمدن از کشتی بوده است.

البته، عمر طولانی که در گذشته مشاهده می‌شده، در مقیاس زمان ما بسیار غیرمعمول و طبیعی به نظر نمی‌رسد. ممکن است در آن زمان، میزان عمر انسان‌ها با امروزه متفاوت بوده و اصولاً قوم نوح، که برخی مدارک به دست می‌آید، عمر طولانی داشته‌اند. به ویژه عمر نوح (علیه السلام) که بسیار بی‌نظیر بوده است. این نشان می‌دهد که ساختار وجود انسان قابلیت عمر طولانی را برای او فراهم می‌کند.

با توجه به اینکه در قرآن، جزئیاتی درباره کل عمر نوح ذکر نشده است، اختلافی وجود دارد درباره مدت زمان عمر او. در منابع تاریخی، از جمله تورات، مدت عمر نوح به عنوان شیخ الأنبیاء از 930 سال تا 2500 سال ذکر شده است. همچنین، در مورد اتفاقاتی مانند زمان مبعوث شدن و مدت زمانی که پس از طوفان زندگی می‌کرد، نیز اختلافات زیادی وجود دارد همچون اختلاف‌هایی در مدت زمان عمر او.

از این رو، مشخص نیست که عمر نوح دقیقاً چقدر بوده است و اختلافات بسیاری در این خصوص وجود دارد.

تفسیر هزار سال: برخی مفسران، "الف سنة" در آیه 26 سوره نوح را به معنای 1000 سال قمری (950 سال شمسی) تفسیر می‌کنند.

تفسیر هزار سال به عنوان دوره رسالت: برخی دیگر معتقدند که "الف سنة" به معنای 1000 سال رسالت است، نه عمر ایشان.

تفسیر نمادین: برخی نیز معتقدند که 1000 سال، عددی نمادین و مبالغه‌آمیز برای نشان دادن طول عمر و رسالت حضرت نوح (ع) است.

مطالعات اخیر دانشمندان نشان می‌دهد که عمر انسان، یک حد ثابت و معین ندارد. اعتقاد بر این است که محدودیتی مانند 120 سال یا مقادیر بیشتر یا کمتر برای عمر انسان تعیین کردن غیرمنطقی است، بلکه با تغییر شرائط ممکن است کاملاً دگرگون شود.

تا به امروز، تحقیقاتی انجام شده که موفق به افزایش عمر برخی از گیاهان و موجودات زنده دیگر به دوازده برابر طول عمر معمولی آنها شده است. در برخی موارد حتی توانسته‌اند عمر این موجودات را به نهصد برابر افزایش دهند. این دستاوردها به وسیله آزمایشات مختلف به دست آمده‌اند.

اگر به دست آوردن این پیشرفت‌ها در افزایش عمر ادامه داده شود، احتمالاً امکان افزایش عمر انسان نیز وجود داشته باشد. با استفاده از همین روش‌ها و تکنیک‌ها، ممکن است عمر انسان به صورت قابل توجهی افزایش یابد و احتمالاً انسان قادر باشد تا هزاران سال زندگی کند. البته لازم به ذکر است که این فرآیند ممکن است چالش‌ها و موانعی را به همراه داشته باشد که باید پیش از تحقق این امر، مورد بررسی و مطالعه قرار گیرد.

اندازه عمر حضرت نوح (ع)

تاریخ وفات و محل دفن حضرت نوح :

تاریخ وفات حضرت نوح مشخص نیست مدت زمان عمر او بعد از طوفان از 70 سال تا 600 سال نقل شده است.

درباره محل دفن حضرت نوح، چندین محل ذکر شده است:

• قریه ثمانین نزدیک کوه جودى در موصل

• نخجوان

• کوه بوذ در هند

• مکه: بین زمزم و رکن و مقام

• کوفه

• کَرَک بعلبک لبنان: در آرامگاهى که منسوب به حضرت نوح(ع) و فرزندش دانسته شده است.

• مغاره قدس، در کنار قبر حضرت آدم و سام و حضرت ابراهیم(ع) و اسحاق و یعقوب(ع).

• نجف در کنار حضرت آدم و امام على(ع).

• نهاوند در استان همدان: بر اساس پژوهشی با عنوان «نوح و نوحاوند»، قبر حضرت نوح (ع) و مکان فرود آمدن کشتی نوح، در نهاوند است.

نکاتی در مورد عمر طولانی حضرت نوح (ع) :

• عمر طولانی حضرت نوح (ع) به ایشان فرصت کافی برای دعوت و تبلیغ دین الهی را می داد.

• طول عمر ایشان می تواند به عنوان معجزه ای الهی و نشانه قدرت خداوند باشد.

• صبر و استقامت حضرت نوح (ع) در برابر قوم لجوج و مشرک، در طول این مدت طولانی، درس آموزنده ای برای همه انسان ها است.

نتیجه :

با توجه به اختلافات موجود در منابع مختلف و تفاسیر گوناگون، تعیین دقیق عمر حضرت نوح(ع) دشوار است. با وجود اختلاف نظرها، می توان گفت که حضرت نوح (ع) عمری بسیار طولانی داشته است. این عمر طولانی، به ایشان فرصت کافی برای دعوت قوم خود به خدای یگانه و اصلاح جامعه را می داد. داستان حضرت نوح(ع) درس های عبرت آموزی برای بشریت دارد، از جمله:

• اهمیت دعوت به توحید و اصلاح جامعه

• صبر و استقامت در برابر مخالفت ها

• عاقبت ظلم و ستمگری

گردآوری: بخش مذهبی بیتوته