آشنایی با آداب رفتن به مسجد

مجموعه: متفرقه دینی

آداب رفتن به مسجد به چه صورت است؟

آداب و اعمال مستحبی برای رفتن به مسجد:

مسجد مکان عبادت است چنان که حق سبحانه می فرماید : «نَّما یُعَمّرُ مساجدَ اللّه»پس باید تعمیر مساجد نمودن هر که ایمان به خدا و روز جزا داشته باشد و اقامه ی نماز کردن و زکات دادن و از غیر از خدا ترس نداشتن.

منقول است چون رسول خدا صلی الله علیه و آله داخل مسجد می شد پای مبارک راست را داخل مسجد می گذارد و می فرمود : «بسم اللّه وَ عَلَی اللّه تَوَکَّلْتُ وَ لا حَوْلَ وَ لا قُوَّهَ لاّ باللّه الْعلّی الْعَظیم» و چون از مسجد بیرون می رفت، می فرمود : یا علی! کسی که داخل مسجد شود و آن چه گفتم، بگوید، حق تعالی نمازش را قبول فرموده و به ازای هر رکعتی فضیلت صد رکعت از برایش نوشته و چون بیرون رَود، بگوید مثل آن چه که گفتم، حق تعالی گناهانش را بیامرزد و به هر قدمی درجه ای از برایش بلند گردانیده شود و حق تعالی بنویسد به ازای هر قدمی صد حسنه. 

آداب رفتن به مسجد:

• رفتن به مسجد با حالت وقار و آرامش. 

• مستحب است كسى كه به مسجد مى رود لباس پاكيزه و قيمتى بپوشد و خود را خوش بو نمايد.

• مستحب است كسى كه به مسجد مى رود موها و ریش های خود را شانه کند.

• مستحب است که افراد با وضو وارد مسجد شوند.

• قبل از فرارسیدن وقت نماز به مسجد وارد شویم تا رزق ما افزایش یابد.

• قبل از اذان وارد مسجد شویم که نشانه ادب فرمانبری است؛ چرا که اذان، فرمان حضور است و فرمان بردن قبل از صدور فرمان، هنر بندگی است.

• هنگام داخل شدن در مسجد ته كفش و چيزهايى كه همراه دارد، مثل عصا و... را داخل مسجد نبرید و کنار کفش هایتان قرار بدهید تا نجاستى به آن نباشد. اگر لازم است کفش هایتان را با خود ببرید، آنهارا وارسی کنید تا آلودگی نداشته باشند.

رفتن به مسجد چه آدابی دارد ؟

• کفش هامان را در کیسه ای بگذاریم و به دست چپ بگیریم.

• پاهای خود را بررسی کنیم و آن ها را بشوییم تا کثیف و بدبو نباشند.

• هنگام داخل شدن در مسجد، اول پاى راست را بگذارد.

ورود با پای راست: از ائمّه معصوم علیه السلام نقل شده است که فرمودند :

«الفضلُ فی دخول المسجد أن تَبدأ برجلک الیمنی اذا دخلت و بالیسری اذا خَرجتَ»؛ فضیلت آن است که در هنگام ورود به مسجد، با پای راست داخل شوی و هنگام خروج، پای چپ مقدّم شود.

• قبل از نشستن در مسجد، نماز تحيت (كه حداقل دو ركعت است ) بخواند؛ به قصد تحيت و احترام مسجد. البته اگر نماز واجب يا مستحب ديگرى هم خوانده شود كافى است؛ حتى اگر چند دفعه هم داخل مسجد شود، مستحب است كه در هر دفعه نماز تحيت بخواند، اگر چه فاصله دفعات با يكديگر خيلى كم باشد.

• اگر دیگران مشغول نمازند، به آنان سلام نکنیم، بلکه آهسته به پیامبر اکرم و خودمان سلام کنیم.

• اگر دیگران نمازشان تمام شده است و آمادگی جواب دادن دارند، به آنان سلام کنیم.

• اگر مسجدی ها به ما سلام کردند، جواب سلامشان را بدهیم.

• هنگام بيرون آمدن از مسجد، اول پاى چپ را بيرون بگذارید.

• بهتر است نمازگزار از همه زودتر وارد مسجد شود و ديرتر از همه خارج شود.

• تميز كردن مسجد و روشن كردن چراغ آن مستحب است.

• مستحب است كه زن در خانه اش نماز بخواند و فضيلتش بيشتر از نماز در مسجد است ، مگر اين كه خود را كاملا از نامحرم حفظ كند كه در اين صورت بهتر است در مسجد نماز بخواند.

• زياد به مسجد رفتن و رفتن به مسجدى كه نمازگزار ندارد، مستحب است.

• هنگام ورود به مسجد بیماری واگیر دار نداشته باشیم.

• هنگام ورد به مسجد، دهان و بدن ما بوی بد و آزاردهنده ندهد.

• بدون سروصدا وارد شویم و نظم مسجد را به هم نزنیم.

دعا خواندن هنگام ورود: مستحب است انسان هنگام ورود به مسجد، ادعیه و اذکاری را که از ائمّه اطهار علیهم السلام هنگام ورود به مسجد نقل شده اند، بخواند. امام باقر علیه السلام از پیامبر (ص) نقل کردند که فرمودند: «اذا دَخَلَ العبدُ المسجدَ فقال: أعوذُ بِاللَّهِ مِن الشیطانِ الرّجیمِ، قال: اوّه! کسرَ ظهری، و کتبَ اللَّهُ بِها عبادةَ سنة»؛ اگر بنده خدا هنگام ورود به مسجد استعاذه کند، شیطان می گوید: آه! کمرم شکست. و خداوند به پاداش این عمل، برای او عبادت یک سال می نویسد. دعاهای دیگری نیز در روایات آمده اند که از ذکر آن ها خودداری می کنیم.

اعمال مستحبی برای رفتن به مسجد

دعای مستحب برای رفتن به مسجد :

با حالت آرامش و وقار به جانب مسجد روانه می‌شوی و به وقت بیرون رفتن از خانه به قصد مسجد بگو :

بِسْمِ اللّٰه اَلَّذِي خَلَقَنِي فَهُوَ يَهْدِينِ، وَ الَّذِي هُوَ يُطْعِمُنِي وَ يَسْقِينِ، وَ إِذٰا مَرِضْتُ فَهُوَ يَشْفِينِ، وَ الَّذِي يُمِيتُنِي ثُمَّ يُحْيِينِ، وَ الَّذِي أَطْمَعُ أَنْ يَغْفِرَ لِي خَطِيئَتِي يَوْمَ الدِّينِ، رَبِّ هَبْ لِي حُكْماً وَ أَلْحِقْنِي بِالصّٰالِحِينَ، وَ اجْعَلْ لِي لِسٰانَ صِدْقٍ فِي الْآخِرِينَ، وَ اجْعَلْنِي مِنْ وَرَثَةِ جَنَّةِ النَّعِيمِ وَ اغْفِرْ لِأَبِي.

به نام خدایی که مرا آفرید، پس مرا هدایت می کند و به من می خوراند و می نوشاندم و چون بیمار شوم شفایم می دهد و آنکه مرا می میراند، سپس زنده می کند و آن که امید دارم خطایم را در روز جزا بیامرزد، خدایا به من حکم ببخش و به شایستگان ملحق کن و نزد آیندگان خوش نامم فرما و مرا از وارثان بهشت نعیم قرار ده و پدرم را بیامرز.

چون خواستی وارد مسجد شوی، ابتدا کف کفش خود را ملاحظه کن که آلودگی همراه آن نباشد، بعد پای راست را پیش بگذار، آنگاه این دعا را بخوان :

بِسْمِ اللّٰهِ، وَبِاللّٰهِ، وَمِنَ اللّٰهِ، وَ إِلَى اللّٰهُ، وَخَيْرُ الْأَسْماءِ كُلِّها لِلّٰهِ، تَوَكَّلْتُ عَلَى اللّٰهِ، وَلَا حَوْلَ وَلَا قُوَّةَ إِلّا بِاللّٰهِ، اللّٰهُمَّ صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَافْتَحْ لِي أَبْوابَ رَحْمَتِكَ وَتَوْبَتِكَ، وَأَغْلِقْ عَنِّي أَبْوابَ مَعْصِيَتِكَ، وَاجْعَلْنِي مِنْ زُوَّارِكَ، وَعُمَّارِ مَساجِدِكَ، وَمِمَّنْ يُناجِيكَ فِي اللَّيْلِ وَالنَّهارِ، وَمِنَ الَّذِينَ هُمْ فِي صَلاتِهِمْ‌خاشِعُونَ، وَادْحَرْ عَنِّي الشَّيْطانَ الرَّجِيمَ وَجُنُودَ إِبْلِيسَ أَجْمَعِينَ.

به نام خدا و به ذات خدا و از خدا و به سوی خدا و بهترین همه نام ها برای خداست، بر خدا توکل کردم و هیچ نیرو و توانى نیست جز به خداى [بلند مرتبه بزرگ]، خدایا بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست و درهای رحمت و توبه ات را به روی من باز کن و درهای نافرمانی ات را به روی من ببندد و مرا از زائرانت و آبادکنندگان مساجدت قرار ده و از کسانی که در شب و روز، با تو رازونیاز می کنند و از آنان‌که در نمازشان فروتن و افتاده حالند و شیطان رانده شده و تمام لشگرهای ابلیس را از من دور کن.

پرسش : شخصی که وارد مسجد می شود، چه اموری را مستحب است رعایت نماید؟ آیا این موضوع اختصاص به مردان دارد یا مشترک می باشد؟

پاسخ آیت الله مکارم شیرازی : مستحب است كسى كه مى ‏خواهد به مسجد برود خود را خوشبو كند و لباس پاكيزه بپوشد و ته كفش خود را به هنگام ورود به مسجد وارسى كند كه آلوده نباشد و شايسته است موقع داخل شدن پاى راست و موقع بيرون‏ آمدن پاى چپ را بگذارد و زودتر به مسجد آيد و ديرتر از مسجد بيرون رود، این موارد مشترک می باشد، البته استعمال عطر برای خواهران در خارج از منزل، طبق روایات اشکال دارد ولی زینت هایی که آشکار نباشد، عیبی ندارد.

گردآوری: بخش مذهبی بیتوته