وهابیت و اعتقادات وهابیون
- مجموعه: متفرقه دینی
وهابیت چیست و از کجا آمده ؟
اهل سنت به چهار شاخه اصلی حنفی، حنبلی، شافعی و مالکی تقسیم می‌شوند که به مرور زمان برخی از این شاخه ها به ده‌ها زیرشاخه تقسیم شده و هر کدام برای خود به مسلکی جداگانه با عقایدی خاص تبدیل شدند.
وهابیت نیز یکی از فرقه‌هایی است که خود را منتسب به حنبلی‌ها می‌دانند؛ بدین معنی که وهابیت بسیاری از اعتقادات خود را از احمد بن حنبل و آراء و عقاید وی گرفته‌اند. با این حال بسیاری از علمای حنبلی نیز وهابیت را فرقه‌ای جدا از خود قلمداد کرده و از نزدیکی به آن خود را مبرا کرده‌اند.
تاریخچه آئین وهابیت
وهابیت جنبشی مذهبی است که محمد بن عبدالوهاب، زادة عیینه یکی از شهرهای صحرای معروف نجد که از تحجّر و خشونت بهره ای تام داشت در قرن هجدهم در نجد عربستان بنیان گذاشت و از سال ۱۷۴۴ مورد پذیرش خاندان سعودی قرار گرفت.
وی در زمان حیات پدرش که عالم حنبلی برجسته ای بود مجال چندانی برای دعوت به سوی اندیشه های تند و غیر منطقی خویش نیافت، امّا پس از درگذشت پدر توانست با طرح و تبلیغ برداشت بی پایه ای از مفهوم توحید و شرک، و بزرگنمایی باورهای خرافی موجود در عربستان، در میان مردم ساده، گرسنه و بدوی نجد نفوذ یابد، و پس از مهاجرت به درعیه و برخورداری از حمایت سیاسی و نظامی حاکم آن، - محمّد بن سعود- دیدگاه های قابل انتقاد و نادرست خویش را بر سرتاسر عربستان بگستراند.
محمّد بن سعود بزرگ آل سعود و نیای پادشاهان کنونی در عربستان سعودی است، که توانست در سایة حمایت خود از نفوذ مذهبی محمّد بن عبد الوهاب و تبلیغات وی به سیطرة سیاسی بر منطقه دست یابد.
رهبران وهابیت
از چهره‌های مطرح وهابیت می‌توان به عبدالعزیز بن باز (مفتی پیشین عربستان) و شیخ عبدالعزیز آل الشیخ (مفتی کنونی عربستان) اشاره کرد.
رهبران وهابیت
دیدگاه وهابیت
دیدگاه وهابی به یک پالایش اساسی در اسلام معتقد است و زیارت قبور و تقدیس برخی افراد را دلالتی بر شرک می‌داند. وهابیت هدف خود را بازگشت به آموزه‌های اصیل در قرآن و حدیث (سنت پیامبر) می‌داند و با هر نوع بدعتی مخالفت می‌کند. وهابیت از نظر ایدئولوژیکی پیرو اعتقادات ابن تیمیه و از نظر فقهی و فروع دین پیرو مذهب حنبلی است. گروه داعش یکی از گروه‌هایی است که با عقاید وهابی فعالیت می‌کند.
بنابر آموزه‌های وهابی، زیارت قبور و ساخت بنا و مقبره و گنبد بر قبور، حتی قبور پیامبر اکرم(ص) و ائمه معصومین، حرام و توسل و تبرک به قبور ایشان و آثار بر جای مانده از ایشان، بدعت و مستلزم شرک است. وهابیان پس از تسلط بر عربستان، به تخریب آثار بر جای مانده از صدر اسلام و بیشتر مکان‌های محترم و مقدس مسلمانان از جمله تخریب بقیع پرداختند.
اندیشکده امریکن اینترپرایز در مقاله‌ای به نقل از برنارد لوئیس وهابیت را با فرقه کو کلاکس کلان (یک گروه نژادپرست افراطی) مقایسه می‌کند که دارای منابع عظیم نفتی است و موفق به توسعهٔ دیدگاه‌های خود به نام اسلام شده‌است.
وهابیان در مواجهه با قرآن و روایات، به ظاهرِ آیات و اخبار عمل می‌کنند و معتقد به تأویل نیستند. آنان به استناد ظاهر برخی از احادیث و آیات، خداوند را دارای اعضا و جوارح می‌دانند و به نوعی به تشبیه و تجسیم معتقدند.
اصول و عقايد آيين وهابيت
اساس آئين وهابيت را دو چيز تشكيل مي‌دهد:
1- هدم و نابودي آثار رسالت و اصالتهاي باقي مانده از دوران پيامبر(ص) و صحابه و تابعان، به گونه‌اي كه چيز ملموس از آن زمان باقي نماند، و همه اين كارها را در پوشش «توحيد» و مبارزة با «شرك» انجام مي‌دهند.
از اين جهت كليه قبور متعلق به صحابه و عترت پيامبر و تابعان و علما و شخصيتهاي اسلامي را نابود كرده و با خاك يكسان مي‌كنند. و اگر از مسلمانان جهان نمي‌ترسيدند، قبر پيامبر را نيز ويران كرده و به صورت مصلي درمي‌آوردند.
در اثر اين «تز» نامعقول، قبور ائمه شيعه و عموي پيامبر(ص)، و قبر عبدالله پدر آن حضرت و قبور كليه صحابه در بقيع ويران گرديد، و به صورت تل خاكي درآمد، روشن است كه استعمار ملتي كه گذشته خود را فراموش كند، بسيار سهل و آسان مي‌باشد.
امروزه براي بسياري از مسيحيان غرب، وجود مسيح مريم و حواريون او به صورت يك افسانه تاريخي درآمده و در اصل وجود چنين شخصي با تمام خصوصياتي كه دارد، شك و ترديد دارند، چرا كه اثر ملموسي از مسيح و ياران او درست نيست. اگر خداي نكرده، اصالتهاي اسلامي دستخوش چنين ناجوانمردي شود، راه براي انكار اصل وجود پيامبر اسلام و ياران او آسان خواهد بود.
2- پائين آوردن مقام و موقعيت شخصيتهاي الهي از پيامبران و اولياء در حال حيات و ممات، بعنوان اينكه آنان تنها بازگو كنندگان دستورات الهي بودند، و رسالت آنها در اين قسمت با مرگ آنان پايان يافته و تفاوت چنداني با امت خود ندارند.
اين دو اصل، دو پي‌آمد بسيار ناگوار داشت:
الف: آئين اسلام به صورت يك آئين خشك معرفي شد كه هر نوع حركت و تحول، رنگ و شرك و دوگانه پرستي به خود گرفت، به گونه‌اي كه احترام آموزگاران الهي به صورت برگزاري يادواره نيز شرك اعلام گرديد. گوئي بايد ارتباط بشر با گلهای سر سبد آفرينش قطع شود، و از اسلام جز كتاب، و احاديث (كذايی) چيزی باقی نماند.
ب: ايجاد تفرقه در ميان مسلمين، به گونه‌اي كه جهان تسنن دچار تفرقه شد و جنگهاي خونيني به راه افتاد، بيشتر دانشمندان بزرگ مصر و عراق و شام و لبنان در اين سه قرن، پاسي از وقت خود را صرف نقد اين مسلك نمودند.
گوئي اسلام حكمي جز تحريم، و دعوتي جز مبارزه با فطرت انسان نداشته و انسان از چپ و راست پيوسته بايد، الفاظ «شرك»، «حرام»، «ممنوع» را بشنود.
جمعیت وهابیون
جمعیت وهابی‌های جهان ساکن در ناحیه خلیج فارس معادل ۴/۵۶ میلیون نفر تخمین زده شده‌است.
عربستان سعودی: ۲۲/۹ درصد (۳/۹۷ میلیون نفر)
امارات: ۴۴/۸ درصد (۳۹۰ هزار نفر)
قطر: ۴۶/۷۸ درصد (۱۵۰ هزار نفر)
کویت: ۲/۱۷ درصد (۲۰ هزار نفر)
بحرین: ۵/۷ درصد (۳۰ هزار نفر)
گردآوری: بخش مذهبی بیتوته
